Nowa odwrotna szczepionka może całkowicie cofnąć chorobę Crohna, WZJG i inne choroby autoimmunologiczne

Nowa "odwrotna szczepionka" (ang. "inverse vaccine") może pomóc okiełznać, a wręcz całkowicie odwrócić i cofnąć choroby autoimmunologiczne, jak na przykład choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, stwardnienie rozsiane, toczeń czy cukrzyca typu 1.

Takie obiecujące doniesienia opublikowano ostatnio - we wrześniu 2023 - w kilku prestiżowych czasopismach naukowych. Tytuł oryginalny jeden z publikacji: "New Vaccine Can Completely Reverse Autoimmune Diseases Like Multiple Sclerosis, Type 1 Diabetes, and Crohn’s Disease". Inne rzetelne artykuły na ten temat zamieściliśmy w bibliografii poniżej.

Badacze wciąż próbują znaleźć przyczynę chorób autoimmunologicznych. Zrozumienie mechanizmu powstawania nieswoistych zapaleń jelit pozwoli na opracowanie nowych terapii, metod leczenia i leków - działających przyczynowo, a nie tylko wprowadzających w remisję i ją utrzymujących. Budzi to nadzieję, że pełne wyleczenie choroby Crohna i WZJG stanie się wreszcie możliwe.

Nowatorska "odwrotna szczepionka" to jedna z takich możliwości. Opracowali ją naukowcy z Pritzker School of Molecular Engineering (PME) na Uniwersytecie w Chicago. Nowy typ szczepionki wykazał potencjał całkowitego cofania chorób autoimmunologicznych u myszy - bez wyłączania reszty układu immunologicznego (czyli odpornościowego). Oznacza to, że w przeciwieństwie do metod "tradycyjnych" jak np. leki działające immunosupresyjnie (sterydy, azatiopryna, leczenie biologiczne itd.) , szczepionka "odwrotna" posiada obiecujące właściwości odwracania chorób z autoagresji, a przy tym nie osłabia reszty układu odpornościowego.

W chorobach autoimmunologicznych - jak m. in. nieswoiste zapalenia jelit - nasza największa broń, czyli układ odpornościowy, staje się naszym wrogiem. Zaczyna on traktować nasze własne komórki i tkanki (np. śluzówkę przewodu pokarmowego) jako zagrożenie i rozpoczyna przeciwko nim atak - stąd inne określenie tych schorzeń: choroby z autoagresji. Niejednokrotnie chodzą one parami, a wręcz całymi stadami - przykładowo z chorobą Crohna współistnieć może reumatoidalne zapalenie stawów, łysienie plackowate, łuszczyca czy choroby tarczycy jak Hashimoto. To właśnie poznanie dokładnych mechanizmów powstawania tych chorób pozwoli na opracowanie prawdziwie skutecznej terapii - metody zapobiegania ich rozwojowi oraz całkowitego wyleczenia, a nie tylko wprowadzania w remisję.

Klasyczna szczepionka przeciw chorobom zakaźnym "uczy" układ odpornościowy rozpoznawania wirusa lub bakterii jako wroga, którego należy zaatakować. Nowa „szczepionka odwrotna” działa zupełnie na odwrót (stąd jej nazwa) - usuwa pamięć układu odpornościowego dotyczącą jednej cząsteczki, co powstrzymuje reakcje autoimmunologiczne, takie jak te obserwowane w chorobie Crohna, WZJG, czy w innych chorobach autoimmunologicznych, w których układ odpornościowy atakuje własne zdrowe tkanki. Dzięki wymazaniu pamięci przez "odwrotną szczepionkę" układ odpornościowy zaczyna rozpoznawać jako "przyjazne" i tolerować taką cząsteczkę (białko), co zapobiega dalszym atakom na komórki własnego organizmu.

Naukowcy mają nadzieję, że już wkrótce rozpoczną się odpowiednie badania kliniczne z udziałem chorych na WZJG, chorobę Crohna i inne choroby z autogresji.