Szczepienia w nieswoistych chorobach zapalnych jelit

Szczepionki inaktywowane, tj. zawierające nieaktywne (zabite) drobnoustroje, są bezpieczne u pacjentów z NZJ niezależnie od stosowanych leków, również immunosupresyjnych (jak azatiopryna, 6-merkaptopuryna, metotreksat) czy biologicznych.

• grypie - do wstrzykiwań domięśniowych lub podskórnych
• wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B
• pneumokokom, meningokokom
• polio
• wściekliźnie
• kleszczowemu zapaleniu mózgu
• durowi brzusznemu
• szczepionka skojarzona DTP (przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi)

Notuje się w tej chwili największą od 5 lat śmiertelność z powodu grypy. Szczepienie przeciw grypie jest wymieniane jako priorytetowe i zalecane przez wszystkie międzynarodowe organizacje zajmujące się szczepieniami. Każda choroba infekcyjna, zarówno wirusowa, jak i bakteryjna, może być czynnikiem zaostrzającym przebieg NZJ, dlatego szczepionka ta jest zalecana wszystkim chorym, a zwłaszcza w trakcie immunosupresji, ze względu na obniżoną wówczas odporność na wszelkie zakażenia, w tym wirusowe (jak grypa). W dotychczas opublikowanych badaniach nie zaobserwowano poważnych działań niepożądanych, ani zaostrzenia choroby, zarówno u dzieci, jak i dorosłych, po szczepieniu przeciw grypie. Zalecane jest ono również w ciąży (niezależnie od wieku ciąży), ponieważ jest to choroba bardzo niebezpieczna w tym okresie. Ponadto szczepienie przeciw grypie w ciąży chroni dziecko przed zachorowaniem w pierwszych miesiącach życia.

Kwestią dyskusyjną w przypadku NZJ są natomiast szczepionki żywe, zawierające żywe drobnoustroje pozbawione chorobotwórczości lub poddane działaniu zmniejszającemu ich chorobotwórczość (atenuowane). Obecnie wielu specjalistów uważa, że NZJ wykluczają takie szczepienia. Wg oficjalnych wytycznych szczepionki żywe są przeciwwskazane zwłaszcza u chorych z upośledzoną odpornością, tzn. w trakcie leczenia sterydami ogólnoustrojowymi (Encorton, Metypred), podczas leczenia immunosupresyjnego (azatiopryna, 6-merkaptopuryna, metotreksat), biologicznego oraz przez 3 miesiące po zakończeniu tych terapii, a także u chorych niedożywionych.

• grypie - donosowa
• wirusom odry, świnki i różyczki (potrójna szczepionka MMR)
• gruźlicy (BCG)
• ospie wietrznej
• żółtej gorączce (żółtej febrze)
• rotawirusom
• doustną szczepionkę przeciw wirusowi polio
• doustną szczepionkę przeciwko cholerze

Bardzo ważnym elementem ochrony przeciw zakażeniom dla każdego chorego na NZJ jest również tzw. "strategia kokonu", czyli zaszczepienie niechorującego otoczenia (rodziny, rówieśników dziecka w szkole itd.) jako potencjalnego źródła infekcji.