Jakie zakażenia mogą przypominać zmiany w przebiegu choroby Crohna lub WZJG?

Infekcyjne zapalenia jelit bardzo często naśladują zapalenia nieswoiste - tj. NZJ, jak chorobę Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego - zarówno pod względem klinicznym (objawy), jak i w obrazie endoskopowym (kolonoskopia). Bardzo podobny obraz mają zwłaszcza choroba Leśniowskiego-Crohna oraz zakażenie bakterią Yersinia.

Niektóre czynniki infekcyjne (zakaźne) - bakterie, wirusy, pierwotniaki, grzyby, czy inne patogeny - mogą imitować zmiany endoskopowe oraz przypominać objawy w przebiegu nieswoistych chorób zapalnych jelit. Do zakażeń, których obraz endoskopowy może przypominać zmiany zapalne w NZJ, należą m. in.:

• Yersinia - nadżerki, afty i ogniskowe zmiany zapalne w jelicie krętym (końcowym odcinku jelita cienkiego), podobnie jak w typowej lokalizacji choroby Crohna
• Clostridium difficile (obecnie: Clostridioides difficile) - widoczne są charakterystyczne błony rzekome, tzw. rzekomobłoniaste zapalenie jelit, przeważnie lewostronne (lewa strona okrężnicy, czyli esica, zstępnica)
• Mycobacterium (prątki gruźlicy) - podłużne lub okrężne owrzodzenia w jelicie krętym (końcowym odcinku jelita cienkiego) - charakterystyczne dla gruźlicy są widoczne pod mikroskopem zmiany tzw. serowaciejące, co pozwala je odróżnić od zmian w przebiegu choroby Crohna
• Salmonella - zwiększona skłonność do krwawienia, wybroczyny w jelicie krętym (końcowym odcinku jelita cienkiego) i jelicie grubym
• Shigella - ogniska nasilonego przekrwienia w jelicie krętym (końcowym odcinku jelita cienkiego) i jelicie grubym
• Campylobacter - przekrwienie i owrzodzenia w jelicie grubym
• Escherichia coli (chorobotwórcze szczepy tej bakterii) - łagodne i umiarkowane zapalenie jelita grubego
• Klebsiella - zapalenie krwotoczne
• Neisseria - zapalenie odbytnicy i zmiany okołoodbytowe
• Chlamydia - ropnie okołoodbytowe, owrzodzenia i przetoki
• Entamoeba (ameba - pełzak czerwonki, pasożytniczy pierwotniak) - ostre zapalenie jelita grubego z owrzodzeniami
• Herpes simplex (wirus opryszczki) - zapalenie i owrzodzenia w odbytnicy oraz zmiany okołoodbytowe
• Cytomegalovirus (CMV), wywołujący cytomegalię - zapalenie jelita grubego z punktowymi płytkimi owrzodzeniami i krwawieniem

Na początku diagnostyki powinno się zatem wykluczyć infekcyjną przyczynę objawów jelitowych - jest to kluczowe dla postawienia właściwego rozpoznania, a tym samym wdrożenia odpowiednich leków i skutecznego leczenia. Zwłaszcza biegunka, o nagłym początku i z gorączką, może być spowodowana zakażeniem. Należy wykonać badania kału - bakteriologiczne, czyli tzw. posiew, a przede wszystkim oznaczenie toksyn bakterii Clostridium difficile. W niektórych przypadkach warto poszerzyć diagnostykę o inne czynniki zakaźne, jak bakterie Salmonella, Shigella i typy chorobotwórcze Escherichia coli.

Wymienione choroby oraz infekcje mogą ponadto ze sobą współistnieć, co niejednokrotnie jest przyczyną trudności w postawieniu właściwej diagnozy, a w związku z tym nieskuteczności leczenia.